Fragment konspektu lekcji etap „przed zadaniem, budowanie nastroju:)
Sformułowanie zadania-problemu
„Detektyw Szkiełko miał bardzo ważne zadanie. Musiał udowodnić, że rewolwer puszczony przez barmana po bardzo długim stole dotarł do złoczyńcy, który zastraszył gości i wyłudził pieniądze. Z oględzin miejsca zdarzenia wynikało, ze znaleziono resztki oleju na stole i koszuli barmana. Detektyw Szkiełko zastanawiał się, czy można stworzyć takie warunki, aby rewolwer długo się poruszał? Czy olej miał tutaj jakieś znaczenie? Jaką prędkością poruszał się rewolwer jeżeli długość stołu wynosiła 20m a czas poruszania się oszacowano na 2 minuty.
Nauczyciel prosi uczniów, aby zastanowili się wspólnie nad zadaniem i spróbowali metodą „burzy mózgów” określić jaki jest problem Detektywa Szkiełko.
Problem badawczy: Uczniowie starają się postawić pytanie centralne, zgodnie z przedstawionym wcześniej problemem Detektywa Szkiełko. Można postawić jedno pytanie albo rozbić na mniejsze części.
Pytanie centralne:
Jakie warunki musiałyby zaistnieć, aby rewolwer poruszał się bez hamowania?
(pytania formułowane są w języku zrozumiałym dla uczniów, zapisane zostają na tablicy).
Nauczyciel informuje uczniów, że mają do zaprojektowania badania, które będą odpowiedzią na postawione pytania, jednak....
Nauczyciel: „Zanim wymyślicie jakieś eksperymenty, badania, które pomogą odpowiedzieć na te pytania, spróbujmy wspólnie napisać co już wiemy o ruchu ciała poruszającego się bez hamowania? Czy widzieliście kiedyś ruch takiego obiektu, który nie hamował? Co się działo z tym ciałem? Co możemy powiedzieć o jego prędkości - czy się zmienia czy pozostaje niezmieniona?”
Nauczyciel pokazuje jak można sporządzić notatkę korzystając z tzw. MAPY MYŚLI.
Uczniowie wspólnie rysują mapę myśli związaną z pojęciem ruchu jednostajnie prostoliniowego, robiąc odnośniki do własnych skojarzeń oraz własnych doświadczeń.
Ruch jednostajnie prostoliniowy (skojarzenia, wiedza z prezentacji).
Nauczyciel wyświetla informacje związane z tematem lekcji prosząc uczniów o uzupełnianie swoich MAP MYŚLI o istotne informacje. Każdy uczeń próbuje zrobić notatkę samodzielnie. Notatka będzie oceniana indywidualnie.
Nauczyciel zadaje pytanie klasie: „Czy po zapoznaniu się z powyższymi informacjami czujesz, że masz wystarczająco dużo informacji na temat ruchu prostoliniowego, aby pomóc Detektywowi Szkiełko? Czy na podstawie tych informacji możesz odpowiedzieć na pytanie: „jakie warunki muszą być spełnione, aby rewolwer poruszał się bez hamowania”.
Uczniowie zapisują odpowiedzi na swoich kartach pracy.
Uczniowie podają swoje propozycje eksperymentów i zapisują je w karcie pracy.
Nauczyciel prosi uczniów o odpowiedź na pytania i zapisanie ich w karcie:
• Czy dane otrzymane przez Ciebie są wystarczające, abyś mógł wyciągnąć wnioski z eksperymentu? – w przypadku, gdy praca nie została skończona (choćby z powodu braku czasu) uczeń powinien uzasadnić stan swych prac i rzeczowo wytłumaczyć.
Uczniowie odczytują swoje spostrzeżenia.
• Co już wiedziałem zanim zaczął się eksperyment, a czego dowiedziałem się po przeprowadzeniu eksperymentów?
Nauczyciel zapisuje wnioski na tablicy.
• Czy potwierdziła się hipoteza? Co ci się udało uzyskać, co ci się nie powiodło? Z czym miałeś największe trudności? Co było łatwe? – dyskusja na ten temat jest istotna szczególnie, kiedy błędy eksperymentu są duże i zaburzają charakter ruchu.
• Czy eksperyment dał odpowiedź na pytanie i można zapisać prawidłowy wniosek? – uczeń potrafi ocenić kompletność zastosowanej procedury, wykazuje, że zrozumiał cel lekcji.
• Jakie inne eksperymenty mógłbyś zaproponować, aby dojść do tych samych wniosków? Co zrobiłbyś inaczej?
• Jakie błędy można popełnić, przeprowadzając zaproponowane eksperymenty?
Nauczyciel pyta uczniów: „Czy badacz przeprowadzający badanie często generuje nowe pomysły w trakcie eksperymentu i nowe pytania? Czy masz jakieś pomysły na nowe eksperymenty, związane z badaniem ruchu jednostajnego? Czego inni mogliby się nauczyć z Twoich wniosków i z nowo nabytej wiedzy”.