Narzędzia metapoznawcze


Planowanie badania-V diagram

V-diagram to narzędzie, które pozwala wyłonić dwa etapy rozwiązywania zadań, Etap przed-zadaniowy który umożliwia połączenie wcześniejszej wiedzy z nowo nabytymi treściami oraz etap po-zadaniowy w którym następuje transformacja wiedzy i jej ewaluacja. Taki podział odciąża poznawczo ucznia, który poddany refleksji określa swoje zasoby poznawcze i przy pomocy sformułowanych pytań wie co musi jeszcze poznać aby umożliwiło to nauczenie się nowych treści i rozwiązanie zadania problemowego.

V-diagram

Nauczanie w szkole nastawione jest na zapamiętywanie informacji. Uczniowie postrzegają taki sposób uczenia się jako bierny odbiór informacji gdyż skoncentrowany jest na głównie na  poszukiwaniu prawidłowych odpowiedzi ale bez odniesienia się do krytycznego myślenia czy samodzielnego rozwiązywania problemów. Na lekcjach sporadycznie stwarza się sytuacje, w których uczeń  zastanawia się nad tym co już wie na dany temat, czy strategie stosowane do tej pory były skuteczne, co poprawić i co zmienić.

V-diagram to strategia pomocna w rozwijaniu zdolności metapoznawczych  w celu ułatwienia uczniom zrozumienia własnej struktury wiedzy( sieci powiązań, relacji, hierarchii i kombinacji) twórczego myślenia, kreatywnego rozwiązywania problemów. Pomaga połączyć wcześniejsze doświadczenia i wiedzę z nowo nabytymi informacjami oraz powiązać wiedzę praktyczna z teoretyczną, korzystać z wiedzy, którą uczeń już posiada.

V- diagram ma służyć jako przewodnik graficzny w czasie lekcji, pomaga określić uczniowi jaką ma już wiedzę na dany temat, jakie zrobił postępy na zajęciach i nad czym musi jeszcze popracować aby rozwiązać zadanie, problem. Ta metoda pomaga również integrować zespół klasowy, poprawia komunikację między uczniami. Nauczycielom dostarcza istotnej informacji, na jakim poziomie znajomości zagadnienia znajduje się uczeń, jakie są jego mocne i słabe strony.

 


Przykład zastosowania-lekcja fizyki

Temat: Dlaczego ważna jest dokładność pomiaru? Narzędzia pomiarowe.

 

Problem: Detektyw Szkiełko chciał mieć przyrząd do wszystkiego. Torba, która nosił ze sobą okazała się za ciężka. Miał tam termometry lekarski, zaokienny, laboratoryjny,barometr, suwmiarkę,miarkę, linijkę wagę laboratoryjną, wagę domową, lekarską ,siłomierz,Przyrząd do badania ciśnienia krwi .Żeby wykryć przestępstwo musiał mieć ogromną ilość przyrządów pomiarowych. Czy uda się nam pomóc detektywowi zmniejszyć ciężar jego teczki zmniejszając ilość przyrządów? Detektyw był bardzo skrupulatny i wszystko musiało być bardzo precyzyjnie zmierzone. Od tego zależał przecież wynik śledztwa. Nie mogło być mowy o żadnej pomyłce.

 Nauczyciel informuje klasę o przebiegu lekcji. Rozdaje karty pracy, prosząc o systematyczne uzupełnianie podczas zajęć.

 Nauczyciel prosi uczniów aby zastanowili się wspólnie nad zadaniem i spróbowali metodą „burzy mózgów” określić jaki jest problem Detektywa Szkiełko.

 Problem badawczy: Uczniowie starają się postawić pytanie zasadnicze zgodnie z przedstawionym wcześniej problemem Detektywa Szkiełko. Można postawić jedno pytanie albo rozbić na mniejsze części.

Pytania zasadnicze:

  • Czy można mieć jeden przyrząd do pomiaru wszystkiego?
  • Czy można mieć jeden przyrząd do mierzenia danej wielkości fizycznej np. czasu, długości?
  • W jaki sposób można zwiększyć dokładność pomiaru?

(pytania formułowane są w języku zrozumiałym dla uczniów, zapisane zostają na tablicy).

Nauczyciel informuje, uczniów, że mają do zaprojektowania badania, które będą odpowiedzią na postawione pytania jednak....

Nauczyciel: „Zanim wymyślicie jakieś eksperymenty, które pomogą odpowiedzieć na te pytania, spróbujmy wspólnie napisać co już wiemy o pomiarze”?

Nauczyciel pokazuje jak można sporządzić notatkę korzystając z tzw MAPY MYŚLI

Uczniowie wspólnie rysują mapę myśli związana z pojęciem pomiaru robiąc odnośniki do własnych skojarzeń związanych z pojęciem pomiaru.

Nauczyciel wyświetla informacje związane z tematem lekcji prosząc uczniów o uzupełnianie swoich MAP MYŚLI o istotne informacje. Każdy uczeń próbuje zrobić notatkę samodzielnie.

Notatka będzie oceniana indywidualnie.

 Slajdy Power Poincie (potrzebne informacje naprowadzające)

 Historia pomiarów czasu

Nauczyciel zadaje pytanie klasie: „Czy po zapoznaniu się z powyższymi informacjami czujesz, że znalazłeś wystarczająco dużo  informacji na temat pomiaru? Czy na podstawie tych informacji możesz odpowiedzieć na pierwsze pytanie „Czy można jednym przyrządem zmierzyć rożne wielkości fizyczne”?

Uczniowie zapisują odpowiedzi na swoich kartach pracy.

 Nauczyciel: „Czy możesz przystąpić do skonstruowania planu badania, które da odpowiedź na drugie i trzecie pytanie pytanie :czy można jednym urządzeniem zmierzyć jedną wielkość fizyczną i w jaki sposób zwiększyć dokładność pomiaru”?

 Uczniowie dzielą się informacjami „co już wiemy” wspólnie decydują w jaki sposób mogą się dowiedzieć czy tym samym przyrządem można zmierzyć daną wielkość fizyczna oraz jak zwiększyć dokładność pomiaru. Metoda „Burzy mózgów”

Nauczyciel informuje uczniów, że zanim zaprojektuje się eksperyment należy postawić i prawidłowo sformułować hipotezę.

Nauczyciel: Nauczyciel pomaga uczniom sformułować hipotezę: „Można za pomocą tego samego przyrządu zmierzyć wielkość fizyczną”

Uczniowie podają swoje propozycje eksperymentów i zapisują je w karcie pracy.

Nauczyciel informuje jakie przyrządy posiada. np.:waga domowa,pierścionek, linijka.

Jedną propozycję eksperymentu pokazuje się uczniom.

Propozycja ucznia: Spróbujmy zmierzyć wagę pierścionka za pomocą wagi domowej, spróbujmy linijką zmierzyć długość sali lekcyjnej.

Uczniowie przeprowadzają swoje doświadczenia.

1.Kładą pierścionek na wadze i próbują odczytać wynik.

2.Dokonują pomiaru długości sali i zapisują wyniki w tabeli.

Nauczyciel prosi uczniów o odpowiedź na pytania i zapisanie ich w karcie pracy:

Czy wystarczające są otrzymane przez Ciebie dane abyś mógł wyciągnąć wnioski z eksperymentu?

Uczniowie odczytują swoje spostrzeżenia.

Co już wiedziałem zanim zaczął się eksperyment a co dowiedziałem się po przeprowadzeniu eksperymentów?

Jakie wnioski możesz zapisać odpowiadając na pytanie czy można zmierzyć wielkość fizyczną jednym przyrządem i w jaki sposób można zwiększyć dokładność pomiaru

Nauczyciel zapisuje wnioski na tablicy.

Czy potwierdziła się hipoteza? Co ci się udało uzyskać, co ci się nie powiodło? Z czym miałeś największe  trudności? Co było łatwe?

Czy eksperyment dał odpowiedź na pytanie i można zapisać prawidłowy wniosek?

Jaki inne eksperymenty mógłbyś zaproponować aby dojść do tych samych wniosków?Co zrobiłbyś inaczej?

Jakie błędy można popełnić przeprowadzając zaproponowane eksperymenty?

Uczniowie odpowiadają samodzielnie na pytania.

Nauczyciel prosi uczniów o odczytanie swoich wypowiedzi. Informuje, że każda odpowiedź jest jednakowo ważna.

Nauczyciel:pyta uczniów:„Często badacz przeprowadzający badanie generuje nowe pomysły w trakcie eksperymentu i nowe pytania? Czy masz jakieś pomysły na nowe eksperymenty związane z dokładnością pomiaru oraz z pomiarem jednym przyrządem tej samej wielkości fizycznej?

Czego inni mogliby się nauczyć z Twoich wniosków i z nowo nabytej wiedzy”

Uczniowie uzupełniają swoje Karty Pracy-tworząc nową MAPĘ MYŚLI wzbogacona o własne doświadczenie oraz odpowiadają na pytania.

                                       

Schemat oceniania Vee diagramu ucznia

 

 

Pytanie zasadnicze

1.    Uczeń potrafi dobrze wyselekcjonować istotne informacje, dane z zadanego zadania, problemu (2pts)

2.    Pytanie zasadnicze jest prawidłowo sformułowane (2pts)

hipoteza

Hipoteza jest poprawnie sformułowana jeśli ... to ... format (2pts)

 

 Eksperyment

Wszystkie istotne dla badania pojęcia  zostały wymienione (2pts)

 Data / Transformacje

1.    Dane w tabelce są uporządkowane, oznaczone i obejmują jednostki (2pts)

2.    Wykres (y) są prawidłowo narysowane (2pts)

 

Wniosków

1.    Powiązania między pojęciami jest prawidłowo określone (2pkt)

2.    wnioski napisane są prawidłowo(2pkt)

 

 Ocena wartości

1.     Znajomość wartość informacji uzyskanych w trakcie procesu badawczego (5pts)

Całkowita ilość pkt

 

 

Mapa Konfliktu

Mapa Konfliktu pomaga przezwyciężyć uczniom ich często błędne rozumowanie danego zagadnienia. Dzięki tej strategii uczniowie mogą również monitorować swoje pomysły i procesy zmian pojęciowych co wpływa na efektywność uczenia się i rozumienia nowych treści przedstawianych na lekcji.

Nabywanie wiedzy jest uwarunkowane kontekstowo oraz zależne od uprzednich pojęć i teorii, przekonań i reguł których uczeń używa aby rozumieć świat.

Wiadomo nie od dziś, że uczniowie mając utrwalone pewne koncepcje najczęściej wynikające z powszechnego rozumowania często sprzecznego z teoretycznymi prawidłowościami są bardzo oporni na zmianę. Ponieważ kosztuje to wysiłek poznawczy, uczniowie mogą ignorować naukowe dane, interpretować po swojemu koncepcje naukowe. Zmiana wiedzy jest procesem trudnym do osiągnięcia, gdyż wymaga radykalnej restrukturyzacji istniejących schematów lub struktur poznawczych.

Duża liczba badań potwierdza, że alternatywne nienaukowe koncepcje uczniowskie są bardzo oporne na zmianę przez konwencjonalne strategie uczenia.Tradycyjne nauczanie pamięciowego rozumienia twierdzeń, pojęć, założeń, nie wystarczy aby zamienić tę trwale „podtrzymywaną wiedzę”. Konieczne jest zastąpienie alternatywnych koncepcji nowymi na tyle przekonującymi aby uzyskać trwały efekt uczenia się. Można wykorzystać „Mapę konfliktu” w celu rozwiązywania alternatywnych koncepcji. „Konflikt” może być obiecującym narzędziem metapoznawczym zwiększającym skuteczność uczenia się.

Posner zaproponował cztery warunki zmiana koncepcji:

·      Uczeń musi być niezadowolony z istniejących (alternatywnych) koncepcji.

·      Nowa koncepcja musi być zrozumiała.

·      Nowa koncepcja musi być wiarygodna już na początku jej prezentacji.

·      Nowa koncepcja powinna być otwarta na nowe obszary eksploracji.

Zastosowane w treningu ćwiczenia oparte na koncepcji Posnera, mają pomóc poszukać stabilnego kompromisu pomiędzy alternatywna „zaszczepioną wiedzą”, a nową teorią danego zjawiska.

W wyniku wcześniejszych doświadczeń, własnych intuicji powstają alternatywne uczniowskie koncepcje, które wywołują rozbieżności w rozumieniu prezentowanych zagadnień tzw. „sprzeczne zdarzenia” Zauważenie tych rozbieżności – konfliktu w obrębie prezentowanej alternatywnej wiedzy powoduje niezadowolenie i uczniowie często dostosowują i dopasowują już egzystujące doświadczenie do nowych naukowych faktów (proces asymilacji) często je zniekształcając.

Rozwiązanie konfliktu pomiędzy wcześniejszą wiedzą uczniów a nowymi informacjami.

Inna strategią metapoznawczą pomagającą w sposób trwały i skuteczny utrwalać nowe wiadomości jest „Mapa Konfliktu”. Wiele badań wskazuje wpływ „wcześniejszych doświadczeń/wiedzy uczniów” na dalszy przebieg kształcenia. (Wandersee i in. 1994). W tradycyjnym nauczaniu uczniowie mając utrwalone pewne koncepcje najczęściej wynikające z powszechnego rozumowania często sprzecznego z teoretycznymi prawidłowościami będą oporni na zmianę albo zmiana będzie powierzchowna. Przykład rozumowania uczniowskiego kiedy w próżni spadają dwa przedmioty cięższy i lżejszy, uczniowie będą bronili koncepcji, że cięższy przedmiot będzie spadał szybciej wbrew temu co obserwują. Wymaga to od nich większego wysiłku poznawczego. Spór między intuicją uczniów przy interpretacji zjawisk fizycznych a naukowymi wyjaśnieniami jest spowodowany często uzyskaną przez uczniów nienaukowa wiedzą. Czasem istnieje rozbieżności miedzy ludzkim zwykłym codziennym językiem a naukową definicją tego samego słowa. Mapa konfliktu opiera się na pedagogicznym założeniu, że uczenie się jest aktywnym procesem budowania wiedzy. Uczniowie rozumieją nowe koncepcje na podstawie wcześniejszych doświadczeń.

 

Mapa konfliktów może być wykorzystywana jako strategia metapoznawcza, pomagająca uczniom monitorować własne pomysły i procesy zmian pojęciowych. Mapa konfliktu podkreśla wykorzystanie sprzecznych wydarzeń w celu rozwiązania konfliktu pomiędzy alternatywna nienaukową wiedzą uczniów a koncepcjami naukowym. Można wyróżnić dwa rodzaje konfliktów:

1.     konflikt pomiędzy różnymi alternatywnymi koncepcjami uczniów

2.     konflikt pomiędzy alternatywną koncepcja uczniów a naukową wiedza.

Konflikt 1 może być rozwiązany poprzez sprzeczne wydarzenia, a rozwiązywanie konfliktu drugiego jest możliwe poprzez zastosowanie „krytycznych zdarzeń lub wyjaśnień” odpowiednich poglądów i koncepcje, które wyjaśniają naukowe teorie.

Mapa konfliktu zawiera następujące składniki:

1.     formułowanie alternatywnych uczniowskich koncepcji w odpowiedzi na zdefiniowany problem;

2.     „zdarzenia sprzeczne” w obrębie uczniowskich pomysłów (rozwiązywanie konfliktu);

3.     przedstawienie przez nauczyciela naukowych teorii

4.     „zdarzenia krytyczne” – demonstrowanie doświadczenia potwierdzającego zasadność wprowadzanych pojęć czy zjawisk (rozwiązanie konfliktu 2);

5.     inne istotne pojęcia naukowe;

6.     inne obszary zastosowania nauczanych kwestii.

Przestrzeganie wyżej wymienionych etapów tworzenia Mapy Konfliktu jest bardzo ważna dla powodzenia nauczania nowych teorii i zmiany niewłaściwych uczniowskich koncepcji

Projektowanie „Mapy Konfliktu” wymaga również dobrej znajomości źródeł konfliktu gdyż to pozwala dobrać właściwie „sprzeczne zdarzenia” i „krytyczne zdarzenia” przez co skutecznie zmienić alternatywne koncepcje uczniowskie zastępując je właściwą naukowa wiedzą (Tsai, 1999). Tsai zaproponował następujące główne źródła konfliktu:

1.     Spór między uczniowską intuicją i poglądami naukowymi: Uczniowie często polegają na swojej intuicji przy interpretacji zjawisk naukowych

2.     Konflikty pomiędzy własnym doświadczeniem wynikającym z powszechnej obserwacji i teorii naukowych.

3.     Spór miedzy uczniowskim potocznym językiem a językiem naukowym

4.     Spór miedzy tym czego uczniowie nauczyli się na wcześniejszych lekcjach a wiedzą uaktualnianą.

Rysunek powyżej pokazuje sposób tworzenia graficznej reprezentacji rozumienia zagadnienia wskazując, że uczenie to aktywny proces budowania zintegrowanych struktur wiedzy, które zawierają wcześniejsze doświadczenia i nowe naukowe koncepcje. Mapa Konfliktu to strategia metapoznawcza, która może być pomocna w monitorowaniu zmian procesów pojęciowych.

  

 

Przykład zastosowania na lekcji fizyki

Fragment konspektu lekcji z wykorzystaniem Mapy Konfliktu - pierwszy warunek Posnera - rozwiązanie pierwszego konfliktu, „sprzeczne zdarzenie”

Przedstawienie problemu: Detektyw Szkiełko próbował wyjaśnić kwestie zaginięcia ważnych dokumentów. Oskarżona kobieta tłumaczyła się, ze w pomieszczeniu tym był nieznany jej mężczyzna. Oboje przestraszyli się na swój widok i oboje strącili doniczki stojące w różnych oknach w tej samej chwili. Świadkowie widzieli jak obie doniczki w tym samym momencie uderzyły o ziemię. Jej szef nie wierzył w jej zapewnienia. Sądził, że obie doniczki strąciła oskarżona. Jedna z doniczek była wyraźnie lżejsza. Czy detektyw szkiełko może udowodnić że kobieta mówi prawdę?

Nauczyciel pyta uczniów w jaki sposób pomóc Detektywowi Szkiełko?

Nauczyciel proponuje aby uczniowie zapisali swoje pomysły zawierające wcześniejsze doświadczenia, wiedzę związaną ze spadkiem swobodnym ciał – formułowanie alternatywnych uczniowskich koncepcji

Nauczyciel prosi o przeprowadzenie w grupach doświadczenia, w którym dwa przedmioty ciężki i lekki (piłki – jedna wypełniona plasteliną, druga pusta) spadają z wysokości h

Uczniowie zapisują wnioski i weryfikują swoją wiedzę poprzez tzw. „sprzeczne zdarzenia” rozbieżność w pomysłach uczniowskich-rozwiązanie konfliktu pierwszego

Fragment konspektu rozwianie konfliktu drugiego – drugi warunek Posnera, „zdarzenie krytyczne”

Nauczyciel demonstruje doświadczenie umieszczając w próżni dwa ciała: odważnik i piórko. Pokazuje, że oba ciała spadną w tym samym czasie.

Nauczyciel prosi uczniów oby w kolejnym zaplanowanym doświadczeniu wykorzystali dwie kartki papieru i puścili z pewnej wysokości a następnie jedna kartkę zgnietli.

Fragment konspektu – teorie popierające czwarty warunek Posnera

Nauczyciel przedstawia doświadczenie i zadaje pytanie?

Ciało lekkie połączono cienką nitką z ciałem ciężkim i puszczono z pewnej wysokości Czy ciała te będą spadały szybciej bo ciało cięższe będzie ciągnęło lekkie czy będą spadały wolniej bo lekkie będzie opóźniać ruch?

Strategia POE

POE to strategia metapoznawcza pomocna w rozpoznawaniu „wstępnych” uczniowskich pomysłów zrodzonych po zaprezentowaniu problemu, w generowaniu dyskusji, motywowaniu do refleksji na temat własnej wiedzy. Strategia ta jest połączona z doświadczeniem/demonstracją/pokazem gdzie uczniowie przewidują skutki obserwacji danego zjawiska. Zapisane przez nich przewidywania motywują do szukania odpowiedzi.Wyjaśniając i oceniając własne oraz kolegów przewidywania uczniowie mogą rozpocząć ocenianie własnego procesu uczenia się i budowania nowych znaczeń. 

Szablon POE


Pytania sumujące-przykład

W trakcie lekcji staraj się zadawać uczniom rozmaite pytania dotyczące „wiedzy o stanie wiedzy”. 

Krok pierwszy – po przeczytaniu zadania:

  • Jaka jest moja pierwsza reakcja kiedy czytam zadanie.
  • Czy rozumiem treść zadania.
  • Jeżeli treść wydaje się trudna próbuje przeczytać tekst raz jeszcze.
  • Czy jakiś plan rozwiązania zadania przychodzi mi do głowy(narysuje sobie rysunek, spróbuje zastanowić się z czym powiązać daną wiedzę)
  • Czy spotkałem się wcześniej z danymi podobnymi do tych podanych w zadaniu
  • Na pewno wiem coś na temat przedstawionego problemu i to pomoże mi zacząć rozwiązywanie zadania(przecież mam wiedzę tylko musze poszukać ścieżki dostępu)
  • Czy dobrze rozumiem wszystkie słowa.

Krok drugi.-ustalenie początkowego podejścia do rozwiązania zadania

  • Które z pomysłów, które przychodzą mi do głowy będą najbardziej skuteczne.
  • Co w pierwszej kolejności powinienem zrobić aby zacząć rozwiązywać zadanie.
  • Ile czasu zajmie mi rozwiązanie zadania.

Krok trzeci- monitoring-przetwarzanie informacji bardziej efektywnie

  • Czy potrafię skupić się na informacjach ważnych dla rozwiązania zadania?
  • Czy potrafię narysować o co chodzi w zadaniu i to ułatwi mi jego rozwiązanie?
  • Co teraz myślę o zadaniu

 

Szablon Ploya

Polya uważa, że „myślenie o procesie” jest największym gwarantem powodzenia w rozwiązywaniu zadań. Jako główny lider w promowaniu heurystycznych strategii do rozwiązywania problemów matematycznych optował za tym że, każde zadanie/problem można przeformułować tak aby stało się zrozumiałe i można go rozbić na mniejsze części. Uczenie się nowych zagadnień powinno się zacząć od czegoś, co jest znane, od powiązania wiedzy, którą ma uczeń z otaczającym go światem, od intuicji. Uważał, że uczeń nie powinien się bać korzystać z potocznego języka gdy ten jest bardziej sugestywny niż język konwencjonalny pełen precyzyjnej terminologii i jeżeli uczeń nie widzi takiej potrzeby można unikać języka naukowego. Prekursor nauczania heurystycznego uważał, że bardzo ważne jest aby uczeń uświadomił sobie, ze nauka jest etapowa. W pierwszej kolejności ważny jest zarys tematu/zagadnienia jego zrozumienie i wykorzystanie . W kolejnych etapach istotne dostrzeżenie obszarów eksploracji danej teorii i szukanie powiązań z tematem właściwym. Etapowości powoduje wzbudzenie zainteresowania zagadnieniem i podjęcie przez ucznia trudu aby się jego nauczyć.

Rozwiązanie zadania-uzupełnij jak najwięcej rubryk, każda jest punktowana.

 

1 Etap: opisz zadanie swoimi słowami,

co masz zrobić, obliczyć? Zapisz słowa kluczowe, które występują w zadaniu.

a)

 

b)

2 Etap: Wypisz jakie masz dane? Czego szukamy?

a)

 

b)

3 Etap: Czy rozumiesz to zadanie (jeżeli nie rozumiesz to co jest problemem?)

a)

 

b)

4 Etap :czy umiesz narysować problem w zadaniu? sporządź rysunek

a)

 

b)

5 Etap. Patrząc na dane jakiego wzoru byś użył. Zapisz ten wzór

a)

 

b)

6 Etap .Zaproponuj rozwiązanie stosując poznany wzór, zobacz jakie słowa kluczowe występują we wzorze.

a)

 

b)

 

7 Etap. Co było łatwe?

a)

b)

8 Etap Co sprawiło Ci trudności?

a)

b)

 


Test do badania poczucia kalibracji

Diagram Venna

Diagram Venna to ostatnia omawiana w tej pracy strategia pomagająca uczniom w organizowaniu informacji, dzieleniu jej na kategorie, w identyfikacji brakujących wiadomości, w porównywaniu i różnicowaniu pojęć (Ellis, 2004) Strategia ta pozwala łączyć podstawowe pojęcia oraz porządkować informacje co umożliwia ich łatwiejsze zrozumienie i przyswojenie (Braselton i Decker, 1994) .To wizualna organizacja wiedzy, która stanowi efektywne wsparcie dla procesów myślenia. Może być traktowana jako skuteczna strategia metapoznawcza gdyż wymaga od uczniów zwiększonej perspektywy spojrzenia na omawiane zagadnienia, podejmowania decyzji związanych z uczeniem się, jego monitorowanie oraz ocenę. Graficzny organizator jakim jest Veen Diagram przyczynia się do integracji wiedzy uzyskanej we wczesnych etapach uczenia się z nowo nabytą. Uczniowie stają się bardziej refleksyjni, potrafią identyfikować błędy oraz dokonywać korekty we własnych koncepcjach.

Taki sposób organizacji informacji oparty jest na teorii asymilacji poznawczego uczenia się (Ausebel i in., 1978). Według, której umysł organizuje informacje w sposób hierarchiczny. To poznawcze podejście stara się wytłumaczyć jak napływające informacje są przetwarzane i kodowane w pamięci (Weinstein i Mayer, 1986).

Badania wykazały ,że uczniowie, którzy używali strategii graficznych osiągali lepsze wyniki niż uczniowie, którzy korzystali z tradycyjnych notatek (Amer, 1994),

Strategie graficzne są szczególnie użyteczne gdyż kształcą umiejętności krytycznego myślenia, pomagają w zrozumieniu trudnych pojęć w ich tworzeniu czy też identyfikacji połączeń między różnymi pomysłami (Clark, 2007) .

Przykład zastosowania na lekcji fizyki

Fragment konspektu lekcji z zastosowaniem Diagramu Venna oraz strategii heurystycznych.

Cel: Na dzisiejszej lekcji poznamy wzajemność oddziaływań i miedzy innymi poznamy oddziaływania na odległość magnesów. W grupach będziecie omawiać doświadczenia, które pomogą zrozumieć zjawiska magnetyczne. Nauczymy się omawiać wyniki własnych badań i redagować notatki z najważniejszych swoich odkryć.

Notatka zostanie przez nauczyciela oceniona po lekcji. Uzupełniana jest przez ucznia w trakcie zajęć

Przed rozpoczęciem lekcji, napisz, co wiesz o magnesach? (3min)

– Co wiem na temat magnesu?:

– Co dowiedziałem się na temat magnesu od mojej grupy?:

– Co dowiedziałem się z dyskusji odbywającej się w klasie?:

Uczeń odczytuje swoją notatkę.

Nauczyciel: Załóżmy, że ktoś dał Ci dwie substancje i stwierdził, że to magnesy. Co trzeba by było zrobić i jakie dowody zebrać aby wykazać, że oba ciała to rzeczywiście magnesy? Spróbuj samodzielnie zaprojektować jakieś doświadczenie potwierdzające prawdziwość stwierdzenie że ciała te mogą być rzeczywiści magnesami i postaw hipotezę badawczą?

Nauczyciel: w grupach korzystając z pomocy dostępnych na lekcji zaprojektujcie doświadczenie i postawcie hipotezy badawcze

Proponowane doświadczenie(jedno z wielu) :Umieszczamy dwa magnesy na ceramicznym dysku na stole, dostatecznie daleko od siebie i zbliżamy je powoli do siebie

Nauczyciel: Opisz, co się dzieje z magnesem 1 jak zbliżamy go do magnesu 2.

Lista kontrolna pytań:

– czy moje obserwacje są związane z doświadczeniem?

– czy moje obserwacje mogą być później użyte do formułowania wniosków?

Żeby wypełnić Venn Diagram, pomyśl o tym jak magnesy wchodziły w interakcje z innymi magnesami lub innymi ciałami kiedy, zachowania magnesów były podobne a kiedy były różne.

kontakt: aga_102@tlen.pl

Zapraszamy na szkolenia stacjonarne i online. Wydajemy stosowne zaświadczenia.

  • Motywacja Kellera
  • Strategie ABC
  • Metapoznanie
  • Instruktażowe nauczanie 4ALL
  • Cykl Kolba
  • CLIL
  • Prawo oświatowe
  • Licencje Creative Commons

Komentarze

Comments: 38
  • #38

    Lidia.Bugiera@gmail.com (Thursday, 09 February 2023 12:16)

    Witam. Jestem zainteresowana szkoleniem z zakresu motywacji Kellera. Proszę o informacje.

  • #37

    Agnieszka (Monday, 07 November 2022 20:36)

    Witam, jestem zainteresowana szkoleniem CLIL, proszę o informację

  • #36

    Sandra (Friday, 25 June 2021 13:43)

    Dzień dobry,
    Poproszę o przesłanie oferty najbliższego szkolenia CLIL na adres szagorska1@yahoo.pl
    Dziękuję i pozdrawiam!

  • #35

    Joanna (Thursday, 25 June 2020 00:36)

    dzień dobry, kiedy będzie organizowane szkolenie CLIL online?
    pozdrawiam serdecznie
    Joanna

  • #34

    CLIL (Thursday, 16 April 2020)

    Również jestem zainteresowana szkoleniem CLIL online. Czy będzie ono możliwe i jeśli tak, to w jakiej cenie?

  • #33

    Anna (Friday, 24 January 2020 21:15)

    Ile kosztuje szkolenie online CLIL?

  • #32

    Gaga (Sunday, 06 October 2019 19:00)

    Absolutna rewelacja-gdzie kurs?

  • #31

    4ALL (Thursday, 01 August 2019 11:58)

    Dementujemy style uczenia się, propagujemy nauczanie w oparciu o pojęcia kluczowe. O stylach uczenia i mitach na ten temat pisałam w czasopiśmie „Sygnał”
    Szkolenia będą online.

  • #30

    Dorota (Tuesday, 11 June 2019 21:46)

    Czy nadal szkolicie w zakresie 4ALL?
    D. Pasek

  • #29

    Style uczenia się (Wednesday, 24 April 2019 19:32)

    Kochani, style uczenia się to MIT. Koncepcja fajna i szczytna, ale niestety nieprawdziwa. Było wiele badań i metaanaliz - nie znaleziono koncepcji, która by się obroniła.

  • #28

    Kazik (Sunday, 21 October 2018 15:04)

    Rewalacja

  • #27

    Aneta (Thursday, 21 September 2017 06:56)

    Gdzie szkolenia?

  • #26

    Rodzic (Monday, 11 September 2017 21:39)

    To powinno być obowiązkowe w polskiej szkole.

  • #25

    jejku (Sunday, 10 September 2017 19:43)

    To najlepsza strona w historii, każdy nauczyciel powinien się z tego uczyć

  • #24

    Oczkiem w Edukację (Saturday, 09 September 2017 12:26)

    Wyśmienicie skomponowany projekt, wyobrażam sobie sukcesy uczniów i ich zaangażowanie ��

  • #23

    %AE (Thursday, 17 August 2017 09:19)

    Rewelacja i jeszcze raz rewelacja!!!!

  • #22

    nauczyciel (Wednesday, 16 August 2017 12:40)

    jestem pod wrażeniem. SZOK

  • #21

    Kamagra 100mg (Thursday, 13 July 2017 16:15)

    Extra Super Viagra

  • #20

    Katarzyna (Friday, 02 June 2017 08:46)

    imponujące

  • #19

    Beata (Thursday, 01 June 2017 12:40)

    Bardzo dobra strona, zamawiam szkolenie

  • #18

    Małgosia (Thursday, 25 May 2017 21:02)

    Absolutna rewelacja

  • #17

    kasia (Thursday, 25 May 2017 09:09)

    bardzo dobra strona, każdy nauczyciel powinien ja zobaczyć

  • #16

    Zatyrany (Tuesday, 23 May 2017 19:58)

    Rewelacyjnie dobrane filmy do wyjaśniania.Strona masakra

  • #15

    blelel (Tuesday, 23 May 2017 08:34)

    dawno nie widziałam tak dobrego nauczania

  • #14

    mateucz (Thursday, 18 May 2017 10:12)

    ŚWIETNIE SIĘ NADAJE NA SZKOLENIA DLA BIZNESU. MA TROCHĘ BŁĘDÓW ALE SUPER

  • #13

    Gosia (Friday, 28 April 2017 06:20)

    Rewelacja, rewelacja o tym trzeba mówić głośno.Ktoś coś fajnego wymyślił

  • #12

    bufa (Saturday, 22 April 2017 20:44)

    to mogą być najbardziej profesjonalne szkolenia-bogatctwo materiałów

  • #11

    Nauczyciel (Friday, 21 April 2017 21:38)

    skąd materiały?

  • #10

    Marek (Friday, 21 April 2017 21:36)

    świetne

  • #9

    beata (Saturday, 08 April 2017 08:08)

    rewelacja

  • #8

    komik (Friday, 07 April 2017 11:57)

    rewelacja-wracam tutaj codziennie

  • #7

    beatriceku (Tuesday, 04 April 2017 12:16)

    znalazłam szkolenia na printerescie. Uwielbiam te stronę. Masę rzeczy wykorzystuje na lekcjach. Jak ud się stworzyć grupę chcemy szkolenia

  • #6

    katarzyna (Monday, 03 April 2017 11:05)

    chcę się zapisać na szkolenie

  • #5

    lilula (Monday, 03 April 2017 10:33)

    Najlepsza strona jaką widziałam

  • #4

    kujon (Tuesday, 28 March 2017 08:17)

    rewelacja

  • #3

    zygała (Tuesday, 17 January 2017 09:13)

    Rewelacyjna strona dla nauczycieli

  • #2

    Agnieszka (Tuesday, 17 January 2017 09:12)

    Zapraszam wszystkich zainteresowanych do współpracy

  • #1

    agatajas (Sunday, 21 February 2016 09:01)

    Fajny program do nauki podobny do bardzo Innowacyjne metody angielskiego z Preply http://www.academia.info.pl/korepetycje-z-preply-korepetycje-j-angielski-gdansk

Autor strony: Agnieszka Jastrzębska-opracowania własne chronione prawem autorskim, proszę nie kopiować materiałów. Nie jest możliwe zaplanowanie prawidłowo lekcji bez wcześniejszego szkolenia. Materiały poglądowe

Problem: szkolna rzeczywistość logiczna a intuicyjny świat przyszłości.